Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là một rối loạn nội tiết tố thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. PCOS có thể gây ra các vấn đề về kinh nguyệt, sức khỏe sinh sản và sắc đẹp. Bài viết này sẽ giới thiệu về nguyên nhân, triệu chứng và điều trị của PCOS.
PCOS là một rối loạn nội tiết tố ở phụ nữ, khiến buồng trứng sản xuất quá nhiều androgen (hormone nam giới).
PCOS có thể gây ra các triệu chứng như kinh nguyệt không đều, khó mang thai, lông thừa ở mặt hoặc cơ thể, tăng cân, rụng tóc và mụn trứng cá.
Nguyên nhân của PCOS chưa được biết chắc chắn, nhưng có thể liên quan đến di truyền, mức insulin cao trong máu và béo phì.
Không có phương pháp chữa khỏi PCOS, nhưng các triệu chứng có thể được điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật. Việc giảm cân và ăn uống lành mạnh cũng có thể cải thiện một số triệu chứng.
PCOS cũng có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh khác trong tương lai, như tiểu đường type 2 và huyết áp cao.
Hội chứng buồng trứng đa nang là gì?
Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là một rối loạn nội tiết tố ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. PCOS làm ảnh hưởng đến hoạt động của buồng trứng, khiến chúng không thường xuyên sản xuất và thải trứng (rụng trứng). Điều này có thể gây ra các vấn đề về kinh nguyệt và khả năng mang thai.
PCOS còn làm tăng sản xuất androgen (hormone nam giới) trong buồng trứng. Androgen có vai trò quan trọng trong sự phát triển của các đặc điểm sinh dục nam giới, như lông râu và giọng nói. Phụ nữ bình thường cũng có một lượng nhỏ androgen trong cơ thể, nhưng khi quá nhiều, androgen có thể gây ra các biểu hiện như lông thừa ở mặt hoặc cơ thể, rụng tóc và mụn trứng cá.
Tên gọi hội chứng buồng trứng đa nang được dùng để chỉ sự xuất hiện của nhiều túi nhỏ chứa dịch (nang) bên trong buồng trứng. Những nang này là những túi phát triển để chứa trứng, nhưng do không rụng trứng, chúng lại tích tụ lại trong buồng trứng. Tuy nhiên, không phải tất cả phụ nữ mắc PCOS đều có buồng trứng đa nang, và ngược lại, không phải tất cả phụ nữ có buồng trứng đa nang đều mắc PCOS.
PCOS là một rối loạn thường gặp ở phụ nữ, ước tính khoảng 1 trong 10 phụ nữ ở Anh bị ảnh hưởng. Hơn nửa số phụ nữ mắc PCOS không có bất kỳ triệu chứng nào.
PCOS là một rối loạn nội tiết tố thường gặp ở phụ nữ, có tỉ lệ dao động từ 2.2% đến 26%, tùy theo tiêu chí chẩn đoán và dân tộc. Nhiều phụ nữ mắc PCOS có các triệu chứng như lông thừa, kinh nguyệt không đều hoặc khó mang thai.
Nếu bạn có các dấu hiệu và triệu chứng của PCOS, chúng thường xuất hiện vào cuối tuổi thiếu niên hoặc đầu tuổi đôi mươi. Các triệu chứng có thể bao gồm:
Kinh nguyệt không đều hoặc không có kinh nguyệt
Khó mang thai do rụng trứng không thường xuyên hoặc không rụng trứng
Lông thừa ở mặt hoặc cơ thể (hirsutism)
Tăng cân
Rụng tóc và tóc mỏng
Da dầu hoặc mụn trứng cá
PCOS cũng liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc các bệnh khác trong tương lai, như tiểu đường loại 2 và huyết áp cao.
Nguyên nhân của hội chứng buồng trứng đa nang
Nguyên nhân chính xác của PCOS vẫn chưa được biết rõ, nhưng có thể liên quan đến các yếu tố sau:
Di truyền: PCOS thường có xu hướng gia đình, nghĩa là nếu bạn có người thân trong gia đình bị PCOS, bạn cũng có khả năng cao bị PCOS.
Mức insulin cao trong máu: Insulin là một hormone giúp điều chỉnh lượng đường trong máu. Nhiều phụ nữ mắc PCOS bị kháng insulin, tức là cơ thể không phản ứng tốt với insulin và phải sản xuất thêm insulin để duy trì lượng đường trong máu ổn định. Việc này góp phần làm tăng sản xuất và hoạt động của androgen trong buồng trứng.
Béo phì: Béo phì cũng làm tăng lượng insulin trong máu và làm rối loạn sự cân bằng hormone trong cơ thể.
Điều trị hội chứng buồng trứng đa nang
Không có phương pháp chữa khỏi PCOS, nhưng các triệu chứng có thể được điều trị bằng các biện pháp sau:
Giảm cân và ăn uống lành mạnh: Nếu bạn bị béo phì, việc giảm cân và ăn uống cân bằng có thể giúp cải thiện một số triệu chứng của PCOS, như kinh nguyệt không đều, khó mang thai và huyết áp cao. Bạn nên hạn chế các loại thực phẩm giàu calo, đường và chất béo, và tăng cường các loại thực phẩm giàu protein, xơ và vitamin. Bạn cũng nên vận động thường xuyên để duy trì sức khỏe và sức sống.
Thuốc: Có một số loại thuốc có thể được kê toa để điều trị các triệu chứng của PCOS, như:
Thuốc điều hòa kinh nguyệt: Nếu bạn không muốn có thai, bạn có thể dùng thuốc tránh thai uống hoặc thuốc nội tiết tố để làm cho kinh nguyệt đều đặn và giảm lượng androgen trong máu. Những loại thuốc này cũng có thể giúp giảm lông thừa và mụn trứng cá.
Thuốc kích thích rụng trứng: Nếu bạn muốn có thai, bạn có thể dùng thuốc kích thích rụng trứng để tăng khả năng thụ thai. Những loại thuốc này làm tăng sản xuất hormone kích thích nang trứng (FSH) và hormone lêu nin (LH) trong não, khiến buồng trứng sản xuất và thải trứng. Tuy nhiên, những loại thuốc này cũng có thể gây ra các tác dụng phụ như đau bụng, buồn nôn và tăng nguy cơ sinh đôi hoặc đa thai.
Thuốc giảm insulin: Nếu bạn bị kháng insulin hoặc tiểu đường type 2, bạn có thể dùng thuốc giảm insulin để cải thiện sự phản ứng của cơ thể với insulin và giảm lượng androgen trong máu. Những loại thuốc này cũng có thể giúp giảm cân và làm đều kinh nguyệt. Tuy nhiên, những loại thuốc này cũng có thể gây ra các tác dụng phụ như tiêu chảy, đầy hơi và đau bụng.
Thuốc giảm lông thừa: Nếu bạn bị lông thừa ở mặt hoặc cơ thể, bạn có thể dùng thuốc giảm lông thừa để làm chậm quá trình mọc lông và làm mỏng lông. Những loại thuốc này có thể được dùng kết hợp với các phương pháp tẩy lông khác, như cạo, nhổ hoặc waxing. Tuy nhiên, những loại thuốc này cũng có thể gây ra các tác dụng phụ như khô da, mẩn ngứa và nổi mề đay.
Phẫu thuật: Nếu các biện pháp khác không hiệu quả, bạn có thể được khuyến nghị làm một phẫu thuật đơn giản gọi là khoan buồng trứng nội soi (LOD). Phẫu thuật này bao gồm việc sử dụng nhiệt hoặc laser để phá hủy một phần của mô buồng trứng sản xuất androgen. Phẫu thuật này có thể giúp cải thiện rụng trứng và khả năng mang thai. Tuy nhiên, phẫu thuật này cũng có thể gây ra các biến chứng như tổn thương buồng trứng hoặc dính buồng trứng.
Kết luận
Hội chứng buồng trứng đa nang là một rối loạn nội tiết tố ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. PCOS có thể gây ra các vấn đề về kinh nguyệt, sức khỏe sinh sản và sắc đẹp. PCOS cũng có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh khác trong tương lai, như tiểu đường loại 2 và huyết áp cao. Không có phương pháp chữa khỏi PCOS, nhưng các triệu chứng có thể được điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật. Việc giảm cân và ăn uống lành mạnh cũng có thể cải thiện một số triệu chứng. Nếu bạn nghi ngờ mình bị PCOS, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và tư vấn.
Dịch bởi Phương Quyên & nhóm tại Đại Học Stanford (USA).
