Bạn có biết rằng sức khỏe của bạn có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, từ trình độ học vấn đến dân tộc? Bạn có muốn biết WHO đã làm gì để theo dõi và cải thiện công bằng sức khỏe trên toàn cầu? Hãy cùng tìm hiểu về Kho dữ liệu về Bất bình đẳng sức khỏe – bộ sưu tập toàn cầu lớn nhất về dữ liệu và bằng chứng về sức khỏe dân số và các nhân tố quyết định.
Mục lục
Tóm tắt nội dung chính
WHO ra mắt Kho dữ liệu về Bất bình đẳng Sức khỏe, bộ sưu tập toàn cầu lớn nhất về dữ liệu và bằng chứng về sức khỏe dân số và các nhân tố quyết định, được phân tách theo nhóm.
Kho dữ liệu cho phép theo dõi bất bình đẳng sức khỏe giữa các nhóm dân số và theo thời gian, bằng cách phân loại dữ liệu theo các đặc điểm của nhóm, từ trình độ học vấn đến sắc tộc.
Dữ liệu từ kho dữ liệu cho thấy, chỉ trong một thập kỷ, khoảng cách giàu-nghèo về phủ sóng dịch vụ y tế giữa phụ nữ, trẻ sơ sinh và trẻ em ở các nước thu nhập thấp và trung bình đã giảm gần một nửa. Chúng cũng tiết lộ rằng, ở các nước này, loại bỏ bất bình đẳng liên quan đến thu nhập trong tử vong ở trẻ em dưới năm tuổi có thể giúp cứu sống 1,8 triệu trẻ em.
Kho dữ liệu về Bất bình đẳng Sức khỏe (HIDR) bao gồm gần 11 triệu điểm dữ liệu và gồm 59 tập dữ liệu từ hơn 15 nguồn. Dữ liệu bao gồm các phép đo của hơn 2000 chỉ số được phân tách theo 22 chiều của bất bình đẳng, bao gồm các yếu tố dân số học, kinh tế xã hội và địa lý. Các chủ đề được đề cập bao gồm: các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs); COVID-19; sức khỏe sinh sản, mẹ và trẻ em; tiêm chủng; HIV; lao; sốt rét; dinh dưỡng; chăm sóc sức khỏe; bệnh không lây nhiễm và sức khỏe môi trường.
Giới thiệu về Kho dữ liệu về Bất bình đẳng sức khỏe
Kho dữ liệu về Bất bình đẳng sức khỏe (HIDR) là một sản phẩm mới của WHO, được ra mắt vào ngày 20 tháng 4 năm 2023. Đây là bộ sưu tập toàn cầu lớn nhất về dữ liệu và bằng chứng về sức khỏe dân số và các nhân tố quyết định được phân tách theo nhóm. HIDR bao gồm gần 11 triệu điểm dữ liệu và gồm 59 bộ dữ liệu từ hơn 15 nguồn. Dữ liệu bao gồm các phép đo của hơn 2000 chỉ số được phân tách theo 22 chiều của bất bình đẳng, bao gồm các yếu tố dân số học, kinh tế xã hội và địa lý. Các chủ đề được đề cập bao gồm: các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs1); COVID-19; sức khỏe sinh sản, mẹ và trẻ em; tiêm chủng; HIV; lao; sốt rét; dinh dưỡng; chăm sóc sức khỏe; bệnh không lây nhiễm và sức khỏe môi trường.
Mục đích của HIDR là giúp các nhà hoạch định chính sách, các nhà nghiên cứu, các nhà phát triển và công chúng có thể theo dõi bất bình đẳng sức khỏe giữa các nhóm dân số và theo thời gian, bằng cách cung cấp dữ liệu được phân tách theo các đặc điểm của nhóm. HIDR cũng cung cấp các công cụ để phân tích và trực quan hóa dữ liệu, cũng như các nguồn tham khảo về các phương pháp và tiêu chuẩn về thu thập, xử lý và trình bày dữ liệu.
Những điểm nổi bật của HIDR
Một trong những điểm nổi bật của HIDR là dữ liệu cho thấy, chỉ trong một thập kỷ, khoảng cách giàu-nghèo về phủ sóng dịch vụ sức khỏe giữa phụ nữ, trẻ sơ sinh và trẻ em ở các nước thu nhập thấp và trung bình đã giảm gần một nửa. Điều này cho thấy rằng các nỗ lực để mở rộng quyền tiếp cận các dịch vụ sức khỏe cơ bản đã có hiệu quả. HIDR cũng tiết lộ rằng, ở các nước này, loại bỏ bất bình đẳng liên quan đến thu nhập trong tử vong trẻ em dưới 5 tuổi có thể giúp cứu sống 1,8 triệu trẻ em. Đây là một con số đáng kinh ngạc, cho thấy rằng việc giảm bất bình đẳng sức khỏe có thể mang lại những lợi ích to lớn cho cuộc sống con người.
Những thành tựu của HIDR
Một trong những điểm nổi bật của HIDR là dữ liệu cho thấy, chỉ trong một thập kỷ, khoảng cách giàu-nghèo về phủ sóng dịch vụ sức khỏe giữa phụ nữ, trẻ sơ sinh và trẻ em ở các nước thu nhập thấp và trung bình đã giảm gần một nửa. Điều này cho thấy rằng các nỗ lực để mở rộng quyền tiếp cận các dịch vụ sức khỏe cơ bản đã có hiệu quả. HIDR cũng tiết lộ rằng, ở các nước này, loại bỏ bất bình đẳng liên quan đến thu nhập trong tử vong trẻ em dưới 5 tuổi có thể giúp cứu sống 1,8 triệu trẻ em. Đây là một con số đáng kinh ngạc, cho thấy rằng việc giảm bất bình đẳng sức khỏe có thể mang lại những lợi ích to lớn cho cuộc sống con người.
Những thách thức của HIDR
Tuy nhiên, HIDR cũng phơi bày những thiếu sót và hạn chế của dữ liệu được phân tách. Dữ liệu được phân tách vẫn chưa có cho nhiều chỉ số sức khỏe, và khi có, chúng thường chỉ được phân tách theo giới tính và, ít hơn là theo tuổi và nơi cư trú. Ví dụ, chỉ có 170 trong số 320 chỉ số trong cổng thông tin về thống kê liên quan đến sức khỏe của WHO, Quan sát viện Sức khỏe Toàn cầu, được phân tách, trong đó 116, tức hai phần ba, chỉ được phân tách theo giới tính. Dù có hạn, nhưng dữ liệu được phân tách có thể tiết lộ những mô hình bất bình đẳng quan trọng. Ở các nước thu nhập cao, tăng huyết áp thường gặp hơn ở nam giới so với nữ giới và tỷ lệ béo phì tương tự giữa nam và nữ. Ngược lại, ở các nước thu nhập thấp, tỷ lệ tăng huyết áp tương tự giữa nữ và nam giới, nhưng tỷ lệ béo phì cao hơn ở nữ giới so với nam giới. Kho dữ liệu cũng tiết lộ những bất bình đẳng trong phản ứng quốc gia với COVID-19. Năm 2021, ở hơn một phần ba trong số 90 quốc gia có dữ liệu, tỷ lệ tiêm chủng COVID-19 ở nhóm có trình độ học vấn cao nhất cao hơn ít nhất 15 điểm phần trăm so với nhóm có trình độ học vấn thấp nhất.
Những giải pháp của HIDR
Để khắc phục những thiếu sót và hạn chế này, WHO kêu gọi các quốc gia và các đối tác tăng cường năng lực thu thập, xử lý và trình bày dữ liệu được phân tách. WHO cũng khuyến khích các quốc gia sử dụng dữ liệu được phân tách để định hướng các chiến lược và chính sách nhằm giảm bất bình đẳng sức khỏe. HIDR là một công cụ hỗ trợ quan trọng trong việc thực hiện các cam kết của WHO về công bằng sức khỏe và không để ai bị bỏ lại phía sau.
Kết luận
Bất bình đẳng sức khỏe là một vấn đề toàn cầu, ảnh hưởng đến cuộc sống và phúc lợi của hàng triệu người. Để đối phó với thách thức này, WHO đã ra mắt Kho dữ liệu về Bất bình đẳng sức khỏe, bộ sưu tập toàn cầu lớn nhất về dữ liệu và bằng chứng về sức khỏe dân số và các nhân tố quyết định. Kho dữ liệu cho phép theo dõi bất bình đẳng sức khỏe giữa các nhóm dân số và theo thời gian, cũng như cung cấp các thông tin quý giá về các thành tựu và thách thức trong việc giảm bất bình đẳng sức khỏe. Kho dữ liệu cũng là một công cụ hỗ trợ quan trọng cho các quốc gia và các đối tác trong việc thiết kế và thực hiện các chiến lược và chính sách nhằm thúc đẩy công bằng sức khỏe và không để ai bị bỏ lại phía sau.
WHO ra mắt kho dữ liệu khổng lồ về bất bình đẳng sức khỏe trên toàn cầu
Bất bình đẳng sức khỏe: Thách thức và giải pháp từ kho dữ liệu mới của WHO
Cách WHO sử dụng dữ liệu để đối phó với bất bình đẳng sức khỏe trong thời đại COVID-19
Kho dữ liệu về bất bình đẳng sức khỏe: Công cụ mới của WHO để theo dõi và cải thiện sức khỏe dân số
Bất bình đẳng sức khỏe: Những điều bạn cần biết về kho dữ liệu mới nhất của WHO
Các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) là một bộ tập hợp những mục tiêu và chỉ tiêu mới, phổ quát mà các quốc gia thành viên của Liên Hợp Quốc dự kiến sẽ sử dụng để trong khuôn khổ các chương trình nghị sự và chính sách chính trị của họ trong 15 năm tới. Mục tiêu phát triển bền vững (Sustainable Development Goals – SDG), còn được gọi là Mục tiêu toàn cầu, là mục tiêu phổ quát được thiết kế nhằm chấm dứt đói nghèo, bảo vệ hành tinh và đảm bảo rằng tất cả mọi người được hưởng hòa bình và thịnh vượng vào năm 2030 ở mỗi quốc gia thành viên Liên hiệp quốc (LHQ). Các Mục tiêu Phát triển Bền vững kêu gọi hành động toàn cầu nhằm xóa đói giảm nghèo, bảo vệ môi trường và khí hậu trái đất và đảm bảo mọi người ở khắp mọi nơi có thể tận hưởng hòa bình và thịnh vượng.↩
