Gà ác có phải là một giống gà có nguồn gốc từ Trung Quốc?

Gà ác là một giống gà thuộc họ trĩ được công nhận là giống vật nuôi Việt Nam có điểm đặc trưng là toàn thân và chân đều màu đen và có thịt bổ dưỡng. Lông gà ác có thể màu đen hoặc trắng. Gà ác là một trong những giống gà quý hiếm ở Việt Nam có giá trị kinh tế cao.

Gà ác còn có một số tên gọi khác như: gà đen, ô cốt kê, ô kê hay gà trắng.

Gà ác có nguồn gốc từ loài chim hoang dã ở Ấn Độ và loài gà rừng lông đỏ nhiệt đới ở vùng Đông Nam Á. Theo một số nguồn tài liệu, gà ác bắt nguồn từ Trung Quốc vào thời điểm 200 năm trước Công Nguyên ở đời nhà Hán. Tuy nhiên, theo một số tài liệu khác, gà ác được tìm thấy và thuần hóa tại một số khu vực ở Đông Nam Á khoảng 5400 năm trước Công Nguyên. Sau đó, giống gà ác được mang sang Trung Quốc.

Nếu nguồn tài liệu thứ hai chính xác hơn, thì có lẽ gà ác bắt nguồn từ khu vực miền Nam Việt Nam vào thời các bộ lạc Châu Á bản địa.

Hiện nay không có thông tin chính xác về số lượng các loại gà ác. Tuy nhiên, một số giống gà ác phổ biến là: gà ác Việt Nam, gà ác Thái Hòa, gà ác Đông Tảo… Trong bài viết này chúng ta sẽ không đề cập đến gà ác Đông Tảo (bởi vì Quyên không biết gì về giống này).

Gà ác Việt Nam (hay còn gọi là gà ác Đồng bằng sông Cửu Long)

Gà ác là một giống gà bản địa của Việt Nam có nguồn gốc từ các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long và Miền Tây Nam Bộ. Gà ác có tầm vóc nhỏ, lông xước màu trắng tuyền; da, thịt, xương, mỏ và chân đều đen. Gà trống có mào cờ đỏ thẫm, gà mái mào cờ nhưng nhỏ và đỏ nhạt. Gà ác lần đầu được nuôi ở các tỉnh Long An, Tiền Giang và Bến Tre. Đây là một trong những giống gà quý hiếm ở Việt Nam có giá trị kinh tế cao.

Hiện nay, gà ác được nuôi nhiều nhất ở các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long lân cận với thành phố Hồ Chí Minh như Long An, Tiền Giang và Vĩnh Long. Tại Tiền Giang, huyện Chợ Gạo và huyện Châu Thành được xem là cái nôi của các trang trại gà ác vì ở đây tập trung hàng trăm trang trại từ nhỏ lẻ tới quy mô lớn.

Ngoài ra cũng có nhiều trang trại chăn nuôi gà ác ở khu vực Đồng Tháp và một số tỉnh khác.

Trong thời gian gần đây, gà ác được nhân giống và nuôi nhiều ở một số tỉnh Tây Nguyên. Mô hình chăn nuôi chủ yếu là nuôi gà Ác lấy trứng và bán xuống một số tỉnh miền Trung đặc biệt là Đà Nẵng.

Gà ác Thái Hòa (tức gà ác Trung Quốc) và gà ác Việt Nam khác nhau như thế nào?

Gà ác Thái Hòa (Gallus gallus domesticus brisson), có nguồn gốc từ huyện Thái Hòa, tỉnh Giang Tây, Trung Quốc. Gà ác Việt Nam là một giống gà nội có xương và thịt màu đen.

Gà ác Thái Hòa có khối lượng cơ thể và năng suất trứng cao hơn gà ác Việt Nam. Tuy nhiên, gà ác Việt Nam có tỷ lệ protein trong thịt cao hơn. Gà ác Thái Hòa có tầm vóc lớn hơn gà ác Việt Nam.

Gà ác Thái Hòa có lông xước màu trắng tuyền, gà trống có mào cờ đỏ thẫm, gà mái mào cờ nhưng nhỏ và đỏ nhạt. Gà ác Việt Nam cũng có lông xước màu trắng tuyền, nhưng gà trống và gà mái đều có mào cờ xanh. Cả hai giống gà đều có chân 5 ngón (ngũ trảo).

Gà ác Thái Hòa và gà ác Việt Nam đều có thịt bổ dưỡng và mùi vị đặc biệt. Tuy nhiên, gà ác Thái Hòa có thịt mềm hơn và ít tanh hơn so với gà ác Việt Nam. Cả hai giống gà đều được chế biến thành nhiều món ăn ngon như canh chua, xáo lăn (xao lan), luộc…

Bảng so sánh giữa gà ác Thái Hòa và gà ác Việt Nam

Giá của cả hai giống gặp dao động từ 100.000 – 300.000 VNĐ/con tùy thuộc vào kích cỡ và chất lượng. Giá thịt công nghiệp hiện nay khoảng 48.000 – 64.000 VNĐ/kg.

Gà đen Indonesia

Ngoài lề: Đừng nhầm lẫn rằng tất cả những con gà có lông đen hoặc da màu đen đều là gà ác. Gà đen Indonesia có lông đen, da đen, xương và thậm chí trứng cũng màu đen. Tuy nhiên, gà đen Indonesia không phải là gà ác. Gà đen Indonesia hay còn gọi là gà Ayam Cemani có màu đen hoàn toàn từ lông, da, xương cho đến nội tạng. Thậm chí máu của chúng cũng màu đen.

Ngược lại, gà ác có kích cỡ nhỏ hơn và có da và lông đen khá giống gà đen Indonesia nhưng nội tạng và xương không phải màu đen.