Phẫu thuật cắt bỏ tử cung là một ca phẫu thuật để loại bỏ toàn bộ hoặc một phần tử cung của phụ nữ. Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và mục đích của bạn, bác sĩ có thể loại bỏ cả cổ tử cung, buồng trứng và vòi trứng. Bạn sẽ không thể mang thai và không còn kinh nguyệt nữa sau khi phẫu thuật.
Các loại phẫu thuật cắt bỏ tử cung
Có nhiều loại phẫu thuật cắt bỏ tử cung khác nhau, tùy thuộc vào phần nào của tử cung được loại bỏ và phương pháp mổ. Các loại phẫu thuật thường gặp là:
- Phẫu thuật cắt bỏ tử cung qua âm đạo: Bác sĩ sẽ loại bỏ tử cung qua âm đạo, không cần mổ bụng. Đây là phương pháp ít gây đau và nhanh hồi phục nhất.
- Phẫu thuật nội soi: Bác sĩ sẽ dùng một thiết bị có ống nhỏ gắn camera để xem bên trong bụng và loại bỏ tử cung qua các lỗ nhỏ trên da. Đây là phương pháp ít gây biến chứng và để lại sẹo nhất.
- Phẫu thuật robot: Bác sĩ sẽ dùng một máy móc được điều khiển từ xa để thực hiện phẫu thuật nội soi. Đây là phương pháp có độ chính xác cao nhất.
- Phẫu thuật mở: Bác sĩ sẽ mổ một đường dài trên bụng để loại bỏ tử cung. Đây là phương pháp gây đau và chậm hồi phục nhất, nhưng có thể áp dụng cho các trường hợp tử cung to hoặc có biến chứng.
Các chỉ định và chống chỉ định của phẫu thuật
Phẫu thuật cắt bỏ tử cung là một giải pháp cuối cùng cho nhiều bệnh lý liên quan đến tử cung, như:
- Chảy máu âm đạo bất thường
- Sa tử cung
- U xơ tử cung
- Ung thư tử cung
Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi quyết định phẫu thuật, vì có thể có các phương án điều trị khác ít xâm lấn hơn. Bạn cũng nên xem xét các tác dụng phụ và biến chứng có thể xảy ra sau khi phẫu thuật.
Bạn không nên thực hiện phẫu thuật nếu:
- Bạn đang mang thai hoặc muốn có con trong tương lai
- Bạn đang có nhiễm trùng hoặc viêm nhiễm ở âm đạo hoặc bụng
- Bạn có các rối loạn máu hoặc tim mạch
Quá trình phẫu thuật
Trước khi phẫu thuật, bạn sẽ được kiểm tra sức khỏe, xét nghiệm máu và siêu âm để đánh giá tình trạng tử cung. Bạn cũng sẽ được hướng dẫn về cách chuẩn bị cho phẫu thuật, như:
- Ngừng uống thuốc chống đông máu hoặc thuốc giảm đau một tuần trước phẫu thuật
- Ăn nhẹ vào buổi tối trước phẫu thuật và không ăn uống gì vào sáng hôm sau
- Mang theo các giấy tờ, quần áo và vật dụng cá nhân cần thiết khi nhập viện
Phẫu thuật thường được thực hiện dưới gây mê toàn thân. Bác sĩ sẽ chọn loại phẫu thuật phù hợp với bạn và loại bỏ tử cung qua âm đạo hoặc bụng. Thời gian phẫu thuật từ một đến ba giờ, tùy thuộc vào loại phẫu thuật.
Hồi phục và chăm sóc sau phẫu thuật
Sau khi phẫu thuật, bạn sẽ được chuyển đến phòng hồi sức để theo dõi tình trạng sức khỏe. Bạn có thể cảm thấy đau bụng, buồn nôn, chóng mặt hoặc khó thở. Bạn sẽ được cho uống thuốc giảm đau và kháng sinh để ngăn ngừa nhiễm trùng.
Bạn sẽ được xuất viện sau một đến ba ngày, tùy thuộc vào loại phẫu thuật và tình trạng hồi phục. Bạn sẽ cần có người thân đưa đón và chăm sóc bạn trong vài ngày đầu tiên.
Thời gian hồi phục từ bốn đến sáu tuần, tùy thuộc vào cơ địa và loại phẫu thuật. Trong thời gian này, bạn nên:
- Nghỉ ngơi nhiều và tránh các hoạt động nặng nhọc
- Ăn uống đủ chất và uống nhiều nước
- Đi lại càng sớm càng tốt để kích thích tuần hoàn máu và ngăn ngừa huyết khối ở chân
- Vệ sinh âm đạo sạch sẽ và thay băng vệ sinh thường xuyên
- Không quan hệ tình dục, đặt băng vệ sinh hay tampon vào âm đạo trong sáu tuần sau phẫu thuật
- Không tắm bồn, bơi lội hay ngâm nước nóng trong sáu tuần sau phẫu thuật
- Đi khám bác sĩ theo lịch hẹn để kiểm tra vết mổ và tình trạng tử cung
Các tác dụng phụ và biến chứng của phẫu thuật
Phẫu thuật cắt bỏ tử cung có thể gây ra một số tác dụng phụ và biến chứng, như:
- Nhiễm trùng ở âm đạo, bụng hoặc máu
- Chảy máu nhiều hơn bình thường
- Tổn thương các cơ quan xung quanh, như bàng quang, ruột hoặc đường tiểu
- Huyết khối ở chân hoặc phổi
- Rối loạn tiêu hóa hoặc tiêu chảy
- Rối loạn tâm lý do mất tử cung
Nếu bạn có các triệu chứng sau, bạn nên đi khám bác sĩ ngay:
- Sốt cao
- Đau bụng dữ dội
- Chảy máu âm đạo nhiều hơn bình thường hoặc có mùi hôi
- Khó thở hoặc đau ngực
- Tê chân hoặc sưng chân
Nếu bạn không còn buồng trứng, bạn sẽ có các triệu chứng của mãn kinh, như:
- Bốc hỏa
- Khô âm đạo
- Giảm ham muốn tình dục
- Mất ngủ
- Khó chịu
- Buồn bã
Bác sĩ có thể kê đơn cho bạn thuốc thay thế nội tiết tố để giảm các triệu chứng này. Tuy nhiên, bạn cũng nên cân nhắc các tác dụng phụ và nguy cơ của thuốc, như:
- Tăng nguy cơ ung thư vú, buồng trứng hoặc tử cung
- Tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim hoặc huyết khối
- Tăng nguy cơ loãng xương hoặc viêm khớp
Bạn nên thảo luận với bác sĩ về lợi ích và rủi ro của thuốc thay thế nội tiết tố trước khi sử dụng.
Dịch bởi Phương Quyên & nhóm tại Đại Học Stanford (USA).
Nguồn tham khảo
Cleveland Clinic. Hysterectomy. [Truy cập ngày 21/8/2023] – Hysterectomy: Purpose, Procedure, Benefits, Risks & Recovery. https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/4852-hysterectomy
Tìm kiếm:
- Các loại phẫu thuật cắt bỏ tử cung: Tìm hiểu về các phương pháp mổ khác nhau.
- Chỉ định và chống chỉ định của phẫu thuật cắt bỏ tử cung: Ai nên và không nên phẫu thuật?
- Quá trình phẫu thuật cắt bỏ tử cung: Từ chuẩn bị đến hồi phục.
- Hồi phục sau phẫu thuật cắt bỏ tử cung: Cách chăm sóc bản thân và thời gian hồi phục.
- Tác dụng phụ và rủi ro của phẫu thuật cắt bỏ tử cung: Những gì có thể xảy ra sau phẫu thuật.
- Không còn kinh nguyệt sau khi cắt bỏ tử cung: Điều gì xảy ra với cơ thể bạn?
- Không thể mang thai sau khi cắt bỏ tử cung: Điều gì xảy ra với sinh sản của bạn?
- Có nên phẫu thuật cắt bỏ tử cung hay không? Cân nhắc kỹ trước khi quyết định.