Ung thư là một căn bệnh khó chữa và gây nhiều khổ đau cho bệnh nhân và người thân. Tuy nhiên, những năm gần đây, các nhà khoa học đã không ngừng nghiên cứu và phát triển những phương pháp điều trị mới mẻ và hiệu quả hơn. Trong tuần này, tại Hội nghị Thường niên của Hiệp hội Nghiên cứu Ung thư Hoa Kỳ (AACR) được tổ chức tại Orlando, Florida, hơn 6.500 nhà khoa học đã chia sẻ công trình và hy vọng của họ trong việc cải thiện cuộc sống của bệnh nhân ung thư.
Tóm tắt nội dung chính
- Bài báo nói về những tiến bộ mới nhất trong điều trị và nghiên cứu ung thư, bao gồm cả phóng xạ, phẫu thuật khối u và vai trò của hệ thần kinh.
- Một trong những tiến bộ đáng chú ý là phương pháp phóng xạ “flash”, có thể tập trung nhiều liệu trình điều trị vào một vài giây, giảm thiểu tác hại cho các mô khỏe mạnh xung quanh khối u.
- Một tiến bộ khác là công nghệ hình ảnh giúp nhìn thấy các tế bào ung thư trong quá trình phẫu thuật, giúp các bác sĩ loại bỏ hoàn toàn khối u và giảm nguy cơ tái phát.
- Ngoài ra, các nhà khoa học cũng đang nghiên cứu vai trò của hệ thần kinh trong ung thư, có thể dùng để giúp bệnh nhân ngủ ngon hơn, lành vết thương nhanh hơn và sống lâu hơn.
Trong số hàng ngàn bài trình bày, có ba ý tưởng được coi là bất ngờ và đầy triển vọng nhất, có tiềm năng biến đổi cách điều trị và cuộc sống của bệnh nhân ung thư. Đó là phương pháp phóng xạ “flash”, công nghệ hình ảnh giúp nhìn thấy các tế bào ung thư trong quá trình phẫu thuật và vai trò của hệ thần kinh trong ung thư.
Phóng xạ “flash” – Cách mạng mới trong điều trị ung thư
Ít nhất một nửa số bệnh nhân có khối u rắn phải chịu phóng xạ vào một thời điểm nào đó trong quá trình điều trị. Phóng xạ là một phương pháp sử dụng các tia bức xạ để tiêu diệt các tế bào ung thư hoặc làm chậm sự phát triển của chúng. Tuy nhiên, phóng xạ cũng có thể gây tổn hại cho các mô khỏe mạnh xung quanh khối u, gây ra các biến chứng như viêm da, loét miệng, khô âm đạo hay rối loạn tiêu hóa.
Để giảm thiểu tác hại này, các nhà khoa học đã nghĩ ra một phương pháp mới gọi là phóng xạ “flash”. Phương pháp này có thể tập trung nhiều liệu trình điều trị vào một vài giây, giảm thiểu thời gian tiếp xúc với bức xạ và tăng hiệu quả tiêu diệt khối u. Theo một nghiên cứu được công bố tại Hội nghị AACR, phương pháp này đã được thử nghiệm thành công trên chuột và cho kết quả khả quan.
Theo TS. Marie-Catherine Vozenin, giáo sư y khoa tại Đại học Lausanne, Thụy Sĩ, và là người dẫn đầu nghiên cứu, phóng xạ “flash” có thể kích hoạt một cơ chế bảo vệ ở các mô khỏe mạnh, giúp chúng chống lại bức xạ. Còn đối với các tế bào ung thư, phóng xạ “flash” có thể gây ra những tổn thương không thể sửa chữa được.
Nếu phương pháp này được áp dụng cho người, nó sẽ mang lại nhiều lợi ích cho bệnh nhân ung thư. Họ sẽ không phải tốn nhiều thời gian và chi phí cho việc điều trị phóng xạ. Họ cũng sẽ ít bị các biến chứng và có khả năng hồi phục tốt hơn.
Hiện tại, các nhà khoa học đang tiến hành các thử nghiệm lâm sàng để kiểm tra an toàn và hiệu quả của phương pháp này cho người. Họ hy vọng rằng trong tương lai gần, phóng xạ “flash” sẽ trở thành một công cụ quan trọng trong điều trị ung thư.
Công nghệ hình ảnh giúp nhìn thấy và loại bỏ tế bào ung thư
Phẫu thuật là một trong những cách điều trị ung thư phổ biến nhất. Mục tiêu của phẫu thuật là cắt bỏ toàn bộ khối u và các tế bào ung thư xung quanh nó. Tuy nhiên, đôi khi các bác sĩ không thể nhìn thấy rõ ràng các tế bào ung thư trong cơ thể của bệnh nhân. Điều này có thể dẫn đến việc để sót lại một số tế bào ung thư sau khi phẫu thuật, gây ra nguy cơ tái phát.
Để giải quyết vấn đề này, các nhà khoa học đã phát triển một công nghệ hình ảnh mới gọi là máy quét ánh sáng gần hồng ngoại (NIR1). Công nghệ này dựa trên việc sử dụng một loại thuốc nhuộm có khả năng kết hợp với các tế bào ung thư và phát ra ánh sáng khi chiếu bằng ánh sáng gần hồng ngoại. Bằng cách này, các tế bào ung thư sẽ được làm sáng lên trong quá trình phẫu thuật, giúp các bác sĩ nhìn thấy và loại bỏ chúng một cách chính xác.
Theo một nghiên cứu được công bố tại Hội nghị AACR, công nghệ này đã được áp dụng thành công cho 12 bệnh nhân ung thư vú. Kết quả cho thấy rằng máy quét NIR có thể phát hiện được các tế bào ung thư nhỏ hơn 1 mm trong kích thước.
Điều này có ý nghĩa rất lớn trong việc giảm thiểu tỷ lệ tái phát ung thư vú sau phẫu thuật.
Hiện tại, công nghệ này đang được thử nghiệm cho nhiều loại ung thư khác nhau, bao gồm ung thư đại trực tràng, ung thư gan và ung thư tuyến giáp. Các nhà khoa học hy vọng rằng trong tương lai gần, công nghệ này sẽ được sử dụng rộng rãi trong phẫu thuật ung thư.
Vai trò của hệ thần kinh trong ung thư
Hệ thần kinh là một hệ thống phức tạp gồm não, tủy sống và các dây thần kinh khắp cơ thể. Hệ thần kinh có chức năng điều khiển các hoạt động của cơ thể, nhận biết và xử lý các thông tin từ môi trường. Hệ thần kinh cũng có ảnh hưởng đến sức khỏe và sự sống còn của con người.
Một trong những lĩnh vực nghiên cứu mới mẻ và hấp dẫn là vai trò của hệ thần kinh trong ung thư. Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng hệ thần kinh không chỉ giám sát cơ thể và nhớ lại những gì nó gặp phải, mà còn có khả năng phát hiện và ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển của khối u.
Theo TS. Robert Vonderheide, giáo sư y khoa tại Đại học Pennsylvania và chủ tịch ủy ban chương trình của Hội nghị AACR, hệ miễn dịch là hệ thống đầu tiên biết rằng ung thư tồn tại. Và có lẽ hệ thần kinh là hệ thống tiếp theo.
“Có thể có những con đường mới trong việc phát hiện sớm nếu chúng ta tập trung vào sức khỏe thần kinh và miễn dịch”.
ông nói.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng các yếu tố liên quan đến hệ thần kinh như stress, mất ngủ hay thiếu oxy có ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của khối u. Ngược lại, một số hoạt động như thiền, tập thể dục hay nghe nhạc có thể giúp bình tĩnh hệ thần kinh và làm chậm quá trình tiến triển của ung thư.
Ngoài ra, các nhà khoa học cũng đang nghiên cứu về khả năng sử dụng các loại thuốc ảnh hưởng đến hệ thần kinh để điều trị ung thư. Ví dụ, một số thuốc chống trầm cảm có thể giúp kích hoạt hệ miễn dịch để tấn công các tế bào ung thư. Hoặc một số thuốc giảm đau có thể giúp làm giảm sự tạo ra các chất gây viêm trong cơ thể, làm suy yếu khối u.
Hiện tại, các nghiên cứu về vai trò của hệ thần kinh trong ung thư vẫn còn ở giai đoạn sơ khai và cần nhiều thử nghiệm lâm sàng hơn. Tuy nhiên, đây là một lĩnh vực hứa hẹn và có thể mở ra những phương pháp điều trị mới cho bệnh nhân ung thư trong tương lai.
Kết luận
Ung thư là một căn bệnh nan y và gây nhiều khó khăn cho bệnh nhân và người thân. Tuy nhiên, nhờ vào sự nỗ lực và sáng tạo của các nhà khoa học, những tiến bộ mới nhất trong điều trị ung thư đã được phát triển và mang lại hy vọng cho hàng triệu người. Những phương pháp mới như phóng xạ “flash”, công nghệ hình ảnh và vai trò của hệ thần kinh trong ung thư có tiềm năng biến đổi cách điều trị và cuộc sống của bệnh nhân ung thư. Chúng ta hy vọng rằng trong tương lai gần, những tiến bộ này sẽ được áp dụng rộng rãi và mang lại lợi ích cho cộng đồng.
Phương Quyên.
Nguồn tham khảo
- (1) Cancer advances are underway in treatment, radiation and tumor surgery. https://www.usatoday.com/story/news/health/2023/04/20/advances-cancer-treatment-research-radiation/11634657002/.
- (2) mRNA melanoma cancer vaccine from Merck-Moderna shows promise – USA Today. https://www.usatoday.com/story/news/health/2023/04/16/mrna-vaccine-cancer-melanoma-study/11623992002/.
- (3) Cancer rates, death projections for 2023 in US: What to know – USA Today. https://www.usatoday.com/story/news/health/2023/01/12/american-cancer-society-report-cancer-2023/11022528002/.
Tìm kiếm:
- Phóng xạ “flash” – Cách mạng mới trong điều trị ung thư
- Công nghệ hình ảnh giúp nhìn thấy và loại bỏ tế bào ung thư
- Hệ thần kinh có ảnh hưởng đến ung thư như thế nào?
- NIR là từ viết tắt của “Near Infrared Reflectance Spectroscopy” trong tiếng Anh, có nghĩa là “quang phổ cận hồng ngoại”. Đây là một kỹ thuật được sử dụng để xác định thành phần hóa học trong các mẫu sinh học, thực phẩm, dược phẩm, nguyên liệu và thức ăn chăn nuôi. ↩