Ung thư da là một trong những loại ung thư nguy hiểm nhất, có thể gây tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Một nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng một loại vắc xin mRNA kết hợp với liệu pháp miễn dịch có thể giảm nguy cơ tái phát của bệnh sau khi phẫu thuật.
Nghiên cứu quốc tế do NYU Langone Health và Trung tâm Ung thư Perlmutter dẫn đầu, thử nghiệm một loại vắc xin mRNA cá nhân hóa kết hợp với thuốc miễn dịch Keytruda (pembrolizumab) trên 157 bệnh nhân ung thư da giai đoạn 3 hoặc 4 đã được cắt bỏ khối u.
Vắc xin mRNA được thiết kế để dạy hệ miễn dịch nhận biết và tiêu diệt các tế bào ung thư khác với các tế bào bình thường trong cơ thể. Keytruda là một loại thuốc miễn dịch đã được sử dụng để điều trị ung thư da, giúp kích hoạt hệ miễn dịch tấn công khối u.
Kết quả cho thấy kết hợp vắc xin mRNA và thuốc miễn dịch giảm nguy cơ tái phát hoặc tử vong do ung thư da gần một nửa so với chỉ sử dụng thuốc miễn dịch. Đây là lần đầu tiên một loại vắc xin ung thư mRNA cho thấy hiệu quả trong một nghiên cứu lâm sàng ngẫu nhiên, kiểm soát.
Nghiên cứu còn cho thấy kết hợp vắc xin mRNA và thuốc miễn dịch an toàn và chịu đựng được, không gây ra nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng liên quan đến điều trị hơn so với chỉ sử dụng thuốc miễn dịch.
Vắc xin mRNA – hy vọng mới cho bệnh nhân ung thư da
Ung thư da là một loại ung thư nguy hiểm và có tỷ lệ tái phát cao sau khi điều trị.
Ung thư da là loại ung thư phổ biến nhất ở Mỹ, chiếm khoảng 1% của tất cả các loại ung thư da, nhưng lại gây ra đa số các ca tử vong do ung thư da. Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, vào năm 2022, khoảng 100.000 ca ung thư da mới sẽ được chẩn đoán, và hơn 7.600 người sẽ chết vì ung thư da.
Ung thư da là một loại ung thư xâm lấn, có khả năng di căn từ da sang các cơ quan khác trong cơ thể. Điều trị tiêu chuẩn cho bệnh nhân ung thư da giai đoạn cao là phẫu thuật cắt bỏ khối u và sử dụng thuốc miễn dịch để kích hoạt hệ miễn dịch tấn công các tế bào ung thư còn sót lại. Tuy nhiên, điều trị này không đảm bảo ngăn chặn được sự tái phát của bệnh.
Do đó, các nhà nghiên cứu đã tìm kiếm một phương pháp điều trị mới, dựa trên công nghệ mRNA đã được sử dụng thành công trong việc phát triển vắc xin Covid-19. mRNA là một loại phân tử mang thông tin di truyền từ DNA sang các tế bào để sản xuất protein. Vắc xin mRNA có thể được thiết kế để chứa thông tin về các protein đặc trưng của tế bào ung thư, giúp hệ miễn dịch nhận biết và tiêu diệt chúng.
Vắc xin mRNA cá nhân hóa và thuốc miễn dịch – kết hợp hiệu quả
Để kiểm tra hiệu quả của vắc xin mRNA trong việc phòng ngừa tái phát ung thư da, các nhà nghiên cứu đã tiến hành một nghiên cứu lâm sàng giai đoạn 2b quốc tế, với sự tham gia của 157 bệnh nhân ung thư da giai đoạn 3 hoặc 4 đã được cắt bỏ khối u ở bạch huyết hoặc các cơ quan khác.
Các bệnh nhân được chia thành hai nhóm: một nhóm chỉ sử dụng thuốc miễn dịch Keytruda (pembrolizumab), một loại thuốc đã được chứng minh có hiệu quả trong việc điều trị ung thư da bằng cách kích hoạt hệ miễn dịch tấn công khối u; và một nhóm sử dụng kết hợp vắc xin mRNA cá nhân hóa và thuốc miễn dịch.
Vắc xin mRNA cá nhân hóa được sản xuất bởi công ty Moderna, dựa trên việc phân tích gen của từng bệnh nhân để xác định các biến đổi độc đáo của tế bào ung thư mà không có ở các tế bào bình thường trong cơ thể. Vắc xin này được tiêm cho bệnh nhân chín lần trong khoảng một năm, kèm theo thuốc miễn dịch.
Kết quả cho thấy sau hai năm theo dõi, tỷ lệ tái phát hoặc tử vong do ung thư da ở nhóm sử dụng kết hợp vắc xin mRNA và thuốc miễn dịch là 25%, so với 44% ở nhóm chỉ sử dụng thuốc miễn dịch. Điều này có nghĩa là kết hợp vắc xin mRNA và thuốc miễn dịch giảm nguy cơ tái phát hoặc tử vong do ung thư da gần một nửa so với chỉ sử dụng thuốc miễn dịch.
Đây là lần đầu tiên một loại vắc xin ung thư mRNA cho thấy hiệu quả trong một nghiên cứu lâm sàng ngẫu nhiên, kiểm soát. Các nhà nghiên cứu cho rằng đây là một bước tiến quan trọng trong việc phòng ngừa tái phát ung thư da, một loại ung thư có tỷ lệ sống sót thấp sau khi điều trị.
An toàn và chịu đựng được của vắc xin mRNA
Ngoài hiệu quả, vắc xin mRNA cũng cho thấy an toàn và chịu đựng được khi kết hợp với thuốc miễn dịch. Các tác dụng phụ liên quan đến điều trị nghiêm trọng chỉ xảy ra ở 14,4% bệnh nhân ở nhóm kết hợp và 10% bệnh nhân ở nhóm chỉ sử dụng thuốc miễn dịch. Các tác dụng phụ thường gặp nhất là viêm da, viêm khớp, sốt và mệt mỏi.
Các nhà nghiên cứu cho biết vắc xin mRNA không gây ra các phản ứng miễn dịch tự thân hay các biến chứng nghiêm trọng khác. Họ cũng lưu ý rằng vắc xin mRNA không có khả năng gây ra ung thư hay biến đổi gen của người tiêm, vì mRNA chỉ tồn tại trong cơ thể trong một khoảng thời gian ngắn và không có khả năng nhập vào nhân tế bào.
Triển vọng và tiềm năng của vắc xin mRNA
Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng kết quả của nghiên cứu này sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong việc điều trị ung thư da và các loại ung thư khác. Họ cho biết họ sẽ tiếp tục theo dõi các bệnh nhân trong nghiên cứu để đánh giá hiệu quả và an toàn của vắc xin mRNA trong thời gian dài hơn.
Họ cũng dự định tiến hành một nghiên cứu lâm sàng giai đoạn 3 với số lượng bệnh nhân lớn hơn vào năm tới, để xác nhận kết quả của nghiên cứu giai đoạn 2b. Ngoài ra, họ cũng muốn thử nghiệm vắc xin mRNA cho các loại ung thư khác, như ung thư phổi, ung thư vú và ung thư đại trực tràng.
Vắc xin mRNA là một công nghệ tiên tiến và đột phá trong lĩnh vực y tế. Nó đã được sử dụng thành công trong việc phát triển vắc xin Covid-19, và giờ đây cũng cho thấy tiềm năng trong việc điều trị ung thư. Với vắc xin mRNA, hy vọng mới cho bệnh nhân ung thư da và các loại ung thư khác đã được mở ra.
Kết luận
Ung thư da là một loại ung thư nguy hiểm và có tỷ lệ tái phát cao sau khi điều trị. Một nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng một loại vắc xin mRNA cá nhân hóa kết hợp với thuốc miễn dịch có thể giảm nguy cơ tái phát hoặc tử vong do ung thư da gần một nửa so với chỉ sử dụng thuốc miễn dịch. Vắc xin mRNA là một công nghệ mới và đầy hứa hẹn trong việc điều trị ung thư da và các loại ung thư khác. Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng kết quả của nghiên cứu này sẽ khuyến khích việc nghiên cứu và phát triển vắc xin mRNA cho các loại ung thư khác.
Dịch bởi Phương Quyên & nhóm chuyên gia dinh dưỡng tại Đại Học Stanford (USA).
