Coccidiosis là một loại ký sinh trùng gây bệnh cho ruột của gà và nhiều loài gia cầm khác, còn được gọi là bệnh cầu trùng gà. Có nhiều loài coccidiosis khác nhau, thuộc chi Eimeria, và mức độ ảnh hưởng của chúng cũng khác nhau, từ vô hại cho đến nguy hiểm đến tính mạng. Bài viết này sẽ giới thiệu về coccidiosis, vòng đời, nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và phòng ngừa của nó.
Coccidiosis là một nhóm ký sinh trùng thuộc chi Eimeria, có sáu loài quan trọng đối với gà: E. tenella, E. brunetti, E. necatrix, E. maxima, E. mitis và E. acervulina. Mỗi loài coccidiosis có sở thích sống và gây tổn thương ở một vùng nhất định của ruột gà. Coccidiosis có thể gây ra các biến chứng như tổn thương ruột, thiếu máu, nhiễm trùng máu và tử vong.
Coccidiosis có vòng đời phức tạp, bắt đầu từ oocyst chưa phát triển (unsporulated oocyst) trong phân gà, sau đó phát triển thành oocyst có khả năng lây nhiễm (sporulated oocyst) trong điều kiện ẩm ướt và nhiệt độ 25-30ºC.
Khi gà ăn phải oocyst có khả năng lây nhiễm, chúng sẽ xâm nhập vào các tế bào của ruột và nhân lên, gây tổn thương cho niêm mạc ruột và làm giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng.
Coccidiosis có thể gây ra các triệu chứng như đau bụng, chán ăn, lông rối, suy dinh dưỡng, tiêu chảy và máu trong phân. Coccidiosis cũng có thể làm mất cân bằng vi khuẩn trong ruột và cho phép vi khuẩn gây bệnh xâm nhập vào máu.
Gà có thể tự miễn dịch với coccidiosis nếu chỉ tiếp xúc với mức độ thấp của ký sinh trùng. Tuy nhiên, nếu tiếp xúc với mức độ cao, gà sẽ bị bệnh nặng và có thể chết.
Điều trị coccidiosis bao gồm ba bước: sát trùng ký sinh trùng trong gà bằng thuốc chống coccidiosis, kiểm soát sự rối loạn vi khuẩn trong ruột bằng kháng sinh và chăm sóc gà bằng cách cung cấp môi trường ấm áp và khô ráo và bổ sung vitamin và probiotic.
Phòng ngừa coccidiosis bao gồm việc làm sạch và khử trùng chuồng nuôi để loại bỏ và tiêu diệt oocyst, giảm độ ẩm trong chuồng nuôi để ngăn oocyst phát triển, không sử dụng thuốc chống coccidiosis liên tục mà chỉ khi có dịch bệnh và tiêm vaccine cho gà nhỏ.
Vòng đời của coccidiosis
Vòng đời của coccidiosis bắt đầu từ oocyst chưa phát triển (unsporulated oocyst) trong phân gà, sau đó phát triển thành oocyst có khả năng lây nhiễm (sporulated oocyst) trong điều kiện ẩm ướt và nhiệt độ 25-30ºC. Oocyst có vỏ dày bảo vệ chúng khỏi nhiệt độ cao, thấp và hầu hết các chất khử trùng. Oocyst có thể sống sót được nhiều năm và khó tiêu diệt.
Khi gà ăn phải oocyst có khả năng lây nhiễm, chúng sẽ xâm nhập vào các tế bào của ruột và nhân lên, gây tổn thương cho niêm mạc ruột và làm giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng. Một oocyst có thể tiêu diệt hàng ngàn tế bào ruột trong quá trình nhân lên. Cuối cùng, coccidiosis sẽ tạo ra thêm oocyst và được bài tiết ra môi trường qua phân gà.
Triệu chứng của coccidiosis
Coccidiosis có thể gây ra các triệu chứng như:
Đau bụng
Chán ăn
Lông rối
Suy dinh dưỡng
Tiêu chảy
Máu trong phân
Màu nhợt ở mỏ và chân
Nhiễm trùng máu
Điều trị coccidiosis
Điều trị coccidiosis bao gồm ba bước:
Sát trùng ký sinh trùng trong gà bằng thuốc chống coccidiosis, có tác dụng ngăn chặn sự nhân lên của ký sinh trùng, chỉ có thể được kê toa sau khi chẩn đoán qua bác sĩ thú y.
Kiểm soát sự rối loạn vi khuẩn trong ruột bằng kháng sinh.
Chăm sóc gà bằng cách cung cấp môi trường ấm áp và khô ráo và bổ sung vitamin và probiotic.
Phòng ngừa coccidiosis
Phòng ngừa coccidiosis bao gồm:
Làm sạch và khử trùng chuồng nuôi để loại bỏ và tiêu diệt oocyst, sử dụng chất tẩy rửa để loại bỏ bụi bẩn và mỡ để chất khử trùng có thể hoạt động tốt hơn, sử dụng chất khử trùng như Interkokask hoặc Chicken Vet Poultry Disinfectant.
Giảm độ ẩm trong chuồng nuôi để ngăn oocyst phát triển, duy trì thông gió tốt và giữ cho lót chuồng khô ráo, có thể sử dụng các chất hút ẩm như Chicken Vet Dri Bed.
Không sử dụng thuốc chống coccidiosis liên tục mà chỉ khi có dịch bệnh và tiêm vaccine cho gà nhỏ.
Kết luận
Coccidiosis là một loại ký sinh trùng nguy hiểm cho gà, có thể gây ra các biến chứng như tổn thương ruột, thiếu máu, nhiễm trùng máu và tử vong. Để bảo vệ gà khỏi coccidiosis, chúng ta cần phải hiểu về vòng đời, triệu chứng, điều trị và phòng ngừa của nó. Bằng cách làm sạch và khử trùng chuồng nuôi, giảm độ ẩm, sử dụng thuốc hợp lý và tiêm vaccine cho gà nhỏ, chúng ta có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và tăng năng suấtnuôi gà.
