Bạn có biết rằng trong máu của bạn có một loại chất béo gọi là triglycerides, và nó có thể là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh nguy hiểm? Triglycerides là một nguồn năng lượng quan trọng cho cơ thể, nhưng khi quá cao, nó có thể gây ra các bệnh tim mạch, đột quỵ, hội chứng chuyển hóa và tiểu đường. Vậy triglycerides cao do đâu và làm thế nào để giảm nó? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau đây.
Tóm tắt nội dung chính
- Triglycerides là một loại chất béo trong máu, có vai trò cung cấp năng lượng cho cơ thể. Khi ăn quá nhiều calo, triglycerides được tạo ra và lưu trữ trong các tế bào mỡ.
- Mức triglycerides bình thường là dưới 150 mg/dL. Mức cao là từ 200 mg/dL trở lên. Mức rất cao là từ 500 mg/dL trở lên.
- Triglycerides cao có thể gây ra các bệnh tim mạch, đột quỵ, hội chứng chuyển hóa và tiểu đường. Triglycerides rất cao có thể gây viêm tụy cấp tính.
- Nguyên nhân của triglycerides cao có thể do các yếu tố về lối sống, như ăn nhiều đường và chất béo, hút thuốc, uống rượu, ít vận động và thừa cân. Ngoài ra, cũng có thể do di truyền, bệnh lý nội tiết, gan, thận hoặc một số thuốc điều trị huyết áp cao, HIV và ung thư vú.
- Cách giảm triglycerides bao gồm thay đổi chế độ ăn uống, tăng cường vận động, ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng và bỏ thuốc lá. Nếu mức triglycerides quá cao, có thể cần dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
- Các loại thực phẩm có thể giúp giảm triglycerides gồm cá giàu omega-3, hạt óc chó, quả óc chó, quả bơ, dầu ô liu, rau xanh lá và trái cây.
Triglycerides là gì?
Triglycerides là một loại chất béo được tạo thành từ ba axit béo và một phân tử glyxerol. Triglycerides có vai trò cung cấp năng lượng cho cơ thể và lưu trữ năng lượng dự phòng. Triglycerides có thể được cung cấp từ các loại thực phẩm chứa chất béo, như bơ và một số loại dầu, hoặc được tạo ra bởi gan. Khi bạn ăn quá nhiều calo hơn cơ thể cần thiết, triglycerides được tạo ra và lưu trữ trong các tế bào mỡ. Khi cơ thể cần năng lượng, triglycerides được giải phóng vào dòng máu.
Mức triglycerides bình thường là bao nhiêu?
Triglycerides là một loại chất béo (lipid) có trong máu. Mức triglycerides trong máu ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch. Theo các nguồn tiếng Anh và tiếng Việt uy tín, mức triglycerides trong máu được chia thành các mức sau:
- Bình thường: dưới 150 mg/dL
- Cao biên giới: từ 150 mg/dL đến 199 mg/dL
- Cao: từ 200 mg/dL đến 499 mg/dL
- Rất cao: từ 500 mg/dL trở lên
Mức triglycerides trong máu (mg/dL) | Mô tả |
---|---|
Dưới 150 | Bình thường |
150 – 199 | Cao biên giới |
200 – 499 | Cao |
500 trở lên | Rất cao |
Bảng so sánh mức triglycerides trong máu và mức độ nguy hiểm
Triglycerides cao có triệu chứng gì?
Triglycerides cao thường không có triệu chứng rõ ràng, trừ khi kèm theo các bệnh khác, như bệnh giãn tuyến giáp hoặc tiểu đường. Triglycerides rất cao có thể gây ra viêm tụy cấp tính, dẫn đến đau bụng nặng. Triglycerides cao cũng có thể gây ra các vấn đề về mắt, như sưng mí hoặc đục thủy tinh thể.
Triglycerides cao gây nguy hiểm như thế nào?
Triglycerides cao có thể gây ra các bệnh tim mạch hoặc làm dày và cứng các động mạch (xơ vữa động mạch) – tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim và bệnh tim. Triglycerides cao cũng có liên quan đến hội chứng chuyển hóa – một tình trạng khi huyết áp cao, béo phì và đường huyết cao xuất hiện cùng nhau, tăng nguy cơ bệnh tim và tiểu đường.
Nguyên nhân của triglycerides cao
Triglycerides cao có thể do nhiều yếu tố gây ra, trong đó có:
- Lối sống: Ăn nhiều đường và chất béo, hút thuốc lá, uống rượu nhiều, ít vận động và thừa cân là những yếu tố có thể làm tăng triglycerides trong máu.
- Di truyền: Một số người có xu hướng di truyền về triglycerides cao hoặc có một số biến đổi gen gây ra triglycerides cao.
- Bệnh lý: Các bệnh về tim, gan, thận, giãn tuyến giáp, tiểu đường, cholesterol LDL cao hoặc cholesterol HDL thấp đều có thể làm tăng triglycerides.
- Thuốc: Một số loại thuốc điều trị huyết áp cao, HIV hoặc ung thư vú có thể làm tăng nguy cơ triglycerides cao.
Cách giảm triglycerides
Điều trị cho triglycerides cao (tùy thuộc vào mức độ) thường bắt đầu với việc thay đổi hành vi. Bạn có thể làm những điều sau để giảm triglycerides:
- Ăn uống lành mạnh: Hạn chế các loại thực phẩm chứa nhiều đường và chất béo, như bánh ngọt, kẹo, nước ngọt, kem, bơ, phô mai, thịt mỡ và dầu mỡ. Tăng cường các loại thực phẩm giàu omega-3, như cá hồi, cá ngừ, hạt óc chó và quả óc chó. Ăn nhiều rau xanh lá và trái cây tươi. Sử dụng dầu ô liu hoặc dầu hạt lanh thay cho dầu ăn thông thường. Giảm lượng calo tiêu thụ để giảm cân nếu bạn thừa cân hoặc béo phì.
- Vận động thường xuyên: Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày trong tuần. Bạn có thể chọn các hoạt động phù hợp với sức khỏe và sở thích của bạn, như đi bộ, chạy bộ, đạp xe, bơi lội hoặc khiêu vũ. Vận động giúp tăng lượng cholesterol HDL (cholesterol tốt) và giảm lượng triglycerides trong máu.
- Ngủ đủ giấc: Thiếu ngủ có thể làm tăng mức đường huyết và gây ra các rối loạn chuyển hóa. Bạn nên ngủ ít nhất 7 tiếng mỗi đêm để duy trì sức khỏe tốt.
- Giảm căng thẳng: Căng thẳng có thể làm tăng mức cortisol1 – một hormon gây ra sự phóng thích của glucose và triglycerides vào máu. Bạn có thể tìm những cách giải tỏa căng thẳng phù hợp với bạn, như thiền, yoga, nghe nhạc, đọc sách hoặc nói chuyện với bạn bè.
- Bỏ thuốc lá: Hút thuốc lá không chỉ gây hại cho phổi, mà còn làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch và triglycerides cao. Bỏ thuốc lá sẽ giúp cải thiện sức khỏe của bạn và giảm nguy cơ các bệnh nguy hiểm.
Nếu mức triglycerides của bạn quá cao (trên 500 mg/dL), bạn có thể cần dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để giảm nhanh và tránh các biến chứng nguy hiểm. Các loại thuốc có thể được sử dụng gồm:
- Statin: Là loại thuốc giảm cholesterol LDL (cholesterol xấu) và triglycerides trong máu. Statin có thể gây ra các tác dụng phụ như đau cơ, viêm gan hoặc suy giảm trí nhớ.
- Fibrat: Là loại thuốc giảm triglycerides và tăng cholesterol HDL trong máu. Fibrat có thể gây ra các tác dụng phụ như tiêu chảy, buồn nôn, viêm gan hoặc sỏi mật.
- Niacin: Là loại vitamin B3 giảm triglycerides, cholesterol LDL và lipoprotein (a) trong máu. Niacin có thể gây ra các tác dụng phụ như nóng ran, buồn nôn, lo âu hoặc gout.
- Omega-3: Là loại axit béo không no có trong cá và một số loại hạt. Omega-3 có thể giảm triglycerides, cholesterol LDL và viêm trong máu. Omega-3 có thể gây ra các tác dụng phụ như ợ hơi, đầy bụng, chảy máu hoặc tăng mỡ gan.
Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào để giảm triglycerides. Bạn cũng nên kiểm tra mức triglycerides trong máu định kỳ để theo dõi hiệu quả của điều trị.
Kết luận
Triglycerides là một loại chất béo trong máu có vai trò cung cấp năng lượng cho cơ thể. Tuy nhiên, khi quá cao, triglycerides có thể gây ra các bệnh tim mạch và các bệnh khác. Bạn có thể giảm triglycerides bằng cách thay đổi lối sống và chế độ ăn uống lành mạnh. Nếu cần thiết, bạn cũng có thể dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để giảm nhanh và tránh các biến chứng nguy hiểm. Hãy chăm sóc sức khỏe của bạn và giữ mức triglycerides trong máu ở mức bình thường để bảo vệ tim mạch và cơ thể của bạn.
Phương Quyên.
Nguồn tham khảo
- High Triglycerides: Causes and Risk Factors – Verywell Health. https://www.verywellhealth.com/what-are-the-causes-of-high-triglycerides-698074.
- High Triglycerides: Causes and What to Do – eatingwell.com. https://www.eatingwell.com/article/8035440/what-causes-high-triglycerides/.
- Triglycerides: Why do they matter? – Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/high-blood-cholesterol/in-depth/triglycerides/art-20048186.
- 13 Causes of High Triglycerides + Normal Levels – SelfDecode Labs. https://labs.selfdecode.com/blog/triglycerides/.
Tìm kiếm:
- Triglycerides cao: Nguyên nhân và cách khắc phục
- Bạn có biết triglycerides là gì và tại sao nó lại quan trọng cho sức khỏe?
- Cách giảm triglycerides hiệu quả chỉ với những thay đổi nhỏ trong cuộc sống
- Những loại thực phẩm tốt cho tim mạch và giúp giảm triglycerides
- Cortisol là một loại hormone corticosteroid được sản sinh bởi bộ phận tên là Zona fasciculata trên vỏ thượng thận (thuộc tuyến thượng thận) trong cơ thể. Cortisol được xem như là hệ thống báo động sẵn có trong cơ thể và có khả năng gây ra các tình trạng bệnh lý nếu tăng hoặc giảm quá mức trong thời gian dài. ↩