Gà của bạn có thể mắc phải căn bệnh viêm màng bụng do lòng đỏ trứng (EYP — Egg Yolk Peritonitis) nếu lòng đỏ trứng không vào ống trứng mà rơi vào khoang bụng. Đây là một căn bệnh nguy hiểm, có thể gây tử vong cho gà. Bài viết này sẽ giải thích nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị EYP.
EYP là một phản ứng viêm do lòng đỏ trứng rơi vào màng bụng của gà, thường do ống trứng bị tổn thương hoặc tắc nghẽn.
EYP có thể gây ra các triệu chứng như: da nhợt nhạt, đầu và cổ xanh xao, phân màu vàng, đuôi hạ thấp, sưng bụng, mất ăn uống, mệt mỏi và chết.
Chẩn đoán EYP dựa trên các dấu hiệu lâm sàng, khám thể lực, xét nghiệm máu, siêu âm hoặc x-quang.
Điều trị EYP thường không thành công vì bệnh thường được phát hiện ở giai đoạn muộn. Điều trị có thể bao gồm: kháng sinh, phẫu thuật, dưỡng chất và ngừng đẻ trứng.
Phòng ngừa EYP bằng cách áp dụng các biện pháp an toàn sinh học, quản lý cân nặng, dinh dưỡng, phát triển sinh sản, thông gió và vệ sinh nước uống.
Giới thiệu
Gà là một loài gia cầm được nuôi phổ biến trên thế giới vì có nhiều lợi ích như: cung cấp trứng, thịt và phân bón. Tuy nhiên, gà cũng có thể gặp phải nhiều vấn đề sức khỏe, trong đó một trong những căn bệnh nguy hiểm nhất là viêm màng bụng do lòng đỏ trứng (EYP).
EYP là một phản ứng viêm do lòng đỏ trứng rơi vào màng bụng của gà. Màng bụng là một lớp mô mỏng bao phủ bên trong bụng và hầu hết các cơ quan của gà. Khi gà đẻ trứng, buồng trứng bên trái (buồng trứng bên phải thường không hoạt động ở hầu hết các loài chim) sẽ tiết ra lòng đỏ (ova) vào ống trứng (infundibulum). Trong quá trìnhsản xuất trứng bình thường, ống trứng sẽ “bắt” lòng đỏ và chuyển chúng qua các phần còn lại của đường sinh sản cho đến khi được đẩy ra ngoài dưới dạng trứng hoàn chỉnh.
Trong gà mắc EYP, lòng đỏ không được bắt bởi ống trứng, mà thay vào đó được tiết ra vào khoang cơ thể. Tại đây, nó tạo ra môi trường lý tưởng cho sự phát triển của vi khuẩn, trong đó E. coli là loại vi khuẩn thường gặp nhất từ các con gà bị ảnh hưởng.
EYP có thể xảy ra độc lập hoặc là biến chứng của nhiều tình trạng sinh sản khác nhau, như: viêm ống trứng (salpingitis), tắc ống trứng, béo phì mãn tính, xoắn ống trứng, u buồng trứng hoặc bệnh nang buồng trứng.
EYP thường gặp ở gà mái ở mọi lứa tuổi nhưng phổ biến hơn ở các giống gà sản xuất. Nó có thể gây ra các triệu chứng như: da nhợt nhạt, đầu và cổ xanh xao, phân màu vàng, đuôi hạ thấp, sưng bụng, mất ăn uống, mệt mỏi và chết. Điều trị EYP thường không thành công vì bệnh thường được phát hiện ở giai đoạn muộn. Điều trị có thể bao gồm: kháng sinh, phẫu thuật, dưỡng chất và ngừng đẻ trứng.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị EYP.
Nguyên nhân
EYP có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó một số nguyên nhân chính là:
Tổn thương hoặc tắc nghẽn ống trứng: Khi ống trứng bị tổn thương hoặc tắc nghẽn do nhiễm trùng, u, xoắn hay dị dạng bẩm sinh, lòng đỏ không thể đi qua được và bị rơi vào khoang cơ thể. Điều này có thể xảy ra do nhiễm khuẩn (như Mycoplasma), virus (như IBV) hoặc do yếu tố di truyền.
Béo phì mãn tính: Gà béo phì có xu hướng tiết ra nhiều lòng đỏ hơn bình thường và có nguy cơ cao bị rơi lòng đỏ vào khoang cơ thể. Điều này có thể do dinh dưỡng quá nhiều hoặc vận động quá ít.
U buồng trứng: U buồng trứng là một khối u ác tính hay lành tính phát triển từ các tế bào buồng trứng. U buồng trứng có thể làm tăng kích thước của buồng trứng, làm giảm khả năng bắt lòng đỏ của ống trứng và gây ra sự rơi lòng đỏ vào khoang cơ thể.
Bệnh nang buồng trứng: Bệnh nang buồng trứng là một tình trạng bất thường khi mà các nang (túi chứa lòng đỏ) trong buồng trứng không vỡ để tiết ra lòng đỏ mà tiếp tục phát triển thành các nang lớn hơn. Điều này có thể làm cho buồng trứng sưng to và gây áp lực lên ống trứng, làm giảm khả năng bắt lòng đỏ của ống trứng và gây ra sự rơi lòng đỏ vào khoang cơ thể.
Triệu chứng
EYP có thể gây ra các triệu chứng sau đây ở gà:
Màu da nhợt nhạt, đầu và cổ xanh xao: Đây là dấu hiệu của thiếu máu do viêm màng bụng làm giảm lượng máu lưu thông trong cơ thể.
Lòng đỏ hoặc vỏ trứng không bình thường: Gà mắc EYP có thể tiết ra các loại lòng đỏ hoặc vỏ trứng không bình thường, như: lòng đỏ không có vỏ, vỏ trứng mềm hay vỏ trứng méo mó.
Phân màu vàng: Đây là dấu hiệu của viêm gan do vi khuẩn hoặc virus gây ra.
Đuôi hạ thấp: Đây là dấu hiệu của đau bụng do viêm màng bụng hoặc do sự tích tụ của chất lỏng trong bụng.
Sưng bụng: Đây là dấu hiệu của sự tích tụ của chất lỏng trong bụng do viêm màng bụng hoặc do suy tim.
Mất ăn uống: Gà mắc EYP có thể mất ăn uống do đau bụng hoặc do sự mất cân bằng điện giải trong cơ thể.
Mệt mỏi: Gà mắc EYP có thể mệt mỏi do thiếu máu hoặc do suy tim.
Chết: EYP có thể gây tử vong ở gà do nhiễm trùng nặng, suy tim hoặc do sự mất cân bằng điện giải trong cơ thể.
Chẩn đoán EYP dựa trên các dấu hiệu lâm sàng, khám thể lực, xét nghiệm máu, siêu âm hoặc x-quang. Điều trị EYP thường không thành công vì bệnh thường được phát hiện ở giai đoạn muộn. Điều trị có thể bao gồm: kháng sinh, phẫu thuật, dưỡng chất và ngừng đẻ trứng.
Phòng ngừa EYP bằng cách áp dụng các biện pháp an toàn sinh học, quản lý cân nặng, dinh dưỡng, phát triển sinh sản, thông gió và vệ sinh nước uống. Ngoài ra, việc theo dõi sức khỏe của gà và phát hiện sớm các triệu chứng của EYP cũng rất quan trọng để có thể điều trị kịp thời và giảm thiểu tỷ lệ tử vong.
