Bạn có muốn nuôi gà ở sân sau nhà không? Nếu có, bạn cần biết những gì trước khi bắt đầu? Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách chọn, chăm sóc và tận hưởng những con gà của mình.
Tóm tắt nội dung chính
- Lợi ích của nuôi gà: bạn có thể có trứng tươi ngon, biết rõ nguồn gốc của trứng, và có những con vật cưng vui nhộn.
- Cách chuẩn bị chuồng gà: bạn cần xây dựng một chuồng gà chắc chắn, rộng rãi và an toàn cho gà khỏi các loài thú săn mồi.
- Cách chọn giống gà: bạn cần xem xét khí hậu, mục tiêu nuôi gà và sở thích cá nhân để chọn giống gà phù hợp. Bạn cũng cần quyết định nuôi gà từ trứng, gà con hay gà lớn.
- Cách chăm sóc gà: bạn cần cung cấp thức ăn, nước, vệ sinh và y tế cho gà. Bạn cũng nên quan sát hành vi và sức khỏe của gà để phòng ngừa và điều trị bệnh.
Nuôi gà ở sân sau nhà là một trải nghiệm thú vị và bổ ích cho nhiều người. Bạn không chỉ có thể có được những quả trứng tươi ngon mỗi ngày, mà còn có thể nuôi dưỡng những con vật cưng đáng yêu và vui tính. Tuy nhiên, nuôi gà cũng đòi hỏi bạn phải có kiến thức và kỹ năng để chăm sóc cho chúng. Trước khi bắt đầu nuôi gà, bạn cần biết những điều sau đây:
Lợi ích của nuôi gà
Theo khảo sát của Hiệp hội Sản phẩm Thú cưng Mỹ, tỷ lệ nuôi gà ở sân sau nhà đã tăng từ 8% vào năm 2018 lên 13% vào năm 2020. Một số người coi gà như là thú cưng, nhưng hầu hết mọi người nuôi gà vì một lý do duy nhất: trứng.
Trứng từ sân sau nhà có thể có nhiều màu sắc khác nhau, từ xanh lá cây, xanh dương, nâu sô cô la đến có đốm. Đặc biệt, bạn biết chính xác làm sao các con gà đẻ trứng đã được nuôi dưỡng. Trái với trứng mua ở cửa hàng, bạn không biết rõ các con gà được sống trong điều kiện như thế nào. Có nhiều nhãn hiệu trên trứng bán ở cửa hàng, nhưng chúng có thể gây nhầm lẫn.
- “Không lồng” (cage-free) có nghĩa là các con gà không bị nhốt trong lồng nhỏ, nhưng vẫn được nuôi trong kho hàng mà không bao giờ được ra ngoài.
- “Tự do” (free range) có thể làm bạn tưởng tượng ra các con gà đang mổ cỏ, nhưng lại không được quy định khi nói đến các con gà đẻ trứng. Nó chỉ có nghĩa là các con gà có thể ra ngoài, nhưng không có nghĩa là chúng sử dụng hay khu vực bên ngoài có hấp dẫn với gà hay không.
Hầu hết các con gà nuôi công nghiệp vẫn bị cắt mỏ – một quá trình cắt đi phần đầu của mỏ để ngăn chúng mổ nhau – và bị giết khi chúng được coi là “hết giá trị” ở tuổi một hoặc hai. Nếu bạn muốn có trứng từ các con gà đã sống một cuộc sống tốt, nuôi chúng bằng chính tay bạn có thể là một lựa chọn tốt hơn là giải mã nhãn hiệu trứng ở cửa hàng. Bạn thậm chí có thể thấy mình rất yêu quý những con gà kỳ lạ của mình.
Trứng đã mang tôi đến hành trình nuôi gà ở sân sau nhà của riêng tôi bốn năm trước, nhưng các con gà đã trở thành nhiều hơn thế kể từ đó. Chúng là những con vật vui vẻ, thích nói chuyện với nhau và sẽ vui vẻ theo tôi khắp sân vườn trong trường hợp tôi có một miếng ngon. Chúng có tính cách và thường khiến tôi cười. Đối với trứng, đàn gà của tôi gồm tám con đẻ ra nhiều hơn số lượng hai người trong gia đình của tôi có thể ăn hết, điều này có nghĩa là chúng tôi được lan tỏa niềm vui của trứng tươi cho bạn bè và cộng đồng của chúng tôi. Gà cũng là một cách tuyệt vời để cho trẻ em tham gia sản xuất thực phẩm và là một lựa chọn tốt cho thú cưng đầu tiên vì công việc có thể dễ dàng được nâng cao khi trẻ em có thể đảm nhận nhiều trách nhiệm hơn.
Nhưng gà là những con vật sống yêu cầu chăm sóc của chúng ta để giữ sức khỏe. Thực hiện một vài bước quan trọng trước khi bạn mang gà về nhà – dù là gà lớn hay gà con – có thể giúp bạn tiết kiệm thời gian, đau khổ và rắc rối sau này.
Sách viết về việc chăm sóc và nuôi dưỡng gà
Có rất nhiều sách viết về việc chăm sóc và nuôi dưỡng gà, nói về mọi thứ từ xây dựng chuồng gà đến chăn nuôi gà đến bảo vệ khu vườn của bạn khỏi những con gà có thể phá hoại. Thư viện địa phương của bạn có lẽ sẽ có một lựa chọn tốt của những cuốn sách này và tôi khuyên bạn nên mua hoặc mượn một vài cuốn sách để đọc trước khi đặt hàng gà. Tôi có một số cuốn sách yêu thích cá nhân mà tôi giữ trong bộ sưu tập riêng của mình ở nhà.
“Nuôi Gà cho Người Mới Bắt Đầu” của Kimberly Willis và Robert T. Ludlow. Loạt sách này làm rất tốt việc sắp xếp thông tin theo cách dễ xử lý (và tìm lại khi bạn cần một tài liệu tham khảo). Nó có một ít thông tin về mọi điều bạn cần biết về gà và trả lời rất nhiều câu hỏi mà bạn có thể không nghĩ đến để hỏi. Nếu bạn đọc cuốn sách này và vẫn hào hứng về việc bắt đầu một đàn gà, bạn sẽ được thiết lập cho sự thành công và gà của bạn sẽ cảm ơn bạn vì điều đó.
“Sổ Tay Sức Khỏe Gà” của Gail Damerow. Không phải ai cũng có quyền truy cập vào một bác sĩ thú y có thể điều trị gà hoặc có khả năng trả tiền cho các cuộc thăm khám của đàn gà. Điều đó có nghĩa là bạn là hàng rào phòng thủ đầu tiên để ngăn chặn gà của bạn không bị ốm trước tiên và điều trị bệnh khi bạn có thể. Gà là con mồi, điều đó có nghĩa là chúng thường giấu đi khi chúng cảm thấy không khỏe. Biết những dấu hiệu cần tìm kiếm – cánh rủ xuống, phân lạ, vấn đề với việc đẻ – và những gì có thể gây ra nó có thể giúp bạn giảm bớt nỗi đau sau này.
Ngoài những cuốn sách hướng dẫn này, còn có rất nhiều cuốn sách vui vẻ về thế giới của gà. Mặc dù chúng là một trách nhiệm, việc nuôi gà cũng mang lại niềm vui và những cuốn sách này phản ánh điều đó và có thể giúp các thành viên trong gia đình ở mọi lứa tuổi hào hứng về gà. Một số cuốn sách bàn cà phê có hình ảnh của các giống gà lạ mắt và “Làm Thế Nào Để Nói Chuyện Với Gà” của Melissa Caughey đầy những sự kiện thú vị về gà. Đối với những người nuôi gà trẻ em, có rất nhiều cuốn sách tuyệt vời như “Gà Của Ông Watson”, được viết bởi Jarret Dapier và minh họa bởi Andrea Tsurumi, hoặc loạt sách “Gà Lạ Cho Nông Dân Gia Cầm Ngoại Lệ” của Kelly Jones dành cho trẻ em trung học, nơi gà chiếm vai trò chính trong câu chuyện.
Cách nuôi gà đúng
Một khi bạn đã quyết định muốn thử nuôi gà, đã đến lúc suy nghĩ về cách bạn sẽ nuôi chúng. Thật không may, con người không phải là người duy nhất muốn ăn gà. Tùy thuộc vào loài săn mồi ở nơi bạn sống, bạn có thể phải suy nghĩ về việc bảo vệ chuồng gà của mình chống lại chó, gấu, cáo, chó sói hoặc thậm chí là gấu. Bạn muốn một chuồng gà chắc chắn với một khu vực chạy liền kề để các con gà có quyền truy cập vào bên ngoài ngay cả khi bạn không có kế hoạch để cho chúng tự do trong sân của mình. Quy tắc thông thường là tám đến mười hai inch không gian leo lên cho mỗi con chim trong chuồng và lý tưởng là mười feet vuông không gian ngoài trời cho mỗi con chim. (Nhiều hơn ở đây tốt hơn cả hai vì nó giảm thiểu việc làm sạch và làm cho các con gà hạnh phúc hơn – và cũng bởi vì một điều nhỏ được gọi là toán học gà tôi sẽ nói đến trong phần tiếp theo.)
Tôi đã thấy rằng hầu hết các chuồng gà được làm sẵn mà bạn có thể mua ở cửa hàng không được xây dựng chắc chắn và thường quảng cáo rằng chúng có thể chứa được nhiều con gà hơn bạn nên cố gắng nhét vào. Tôi đã có may mắn với các trang web như Craigslist hoặc các nhóm Facebook về gà địa phương (tìm kiếm “gà” và tiểu bang hoặc khu vực của bạn để tìm thấy những nhóm này) cho những thợ thủ công xây dựng những chuồng gà tuyệt vời, bền lâu chỉ với một ít tiền hơn. Bạn cũng luôn có thể tự xây dựng và có rất nhiều cuốn sách tuyệt vời với các kế hoạch cho các chuồng gà tự làm.
Bạn cũng sẽ muốn suy nghĩ về chuột, chúng ở khắp mọi nơi và sẽ tìm thấy chuồng gà của bạn sớm muộn. Đặt chuồng gà và khu vực chạy trên một lớp dây thép mạ kẽm hoặc đào ra vài feet xung quanh chuồng để có một hàng rào dây thép ngầm có thể giúp ngăn chặn chuột (và các loài săn mồi khác) vào. Nếu bạn có không gian, có các loại máy cho ăn bước chân kháng chuột mà bạn có thể sử dụng trong chuồng. Và luôn luôn lưu trữ thức ăn của bạn trong một chiếc hộp kim loại được mạ kẽm bởi vì chuột có thể và sẽ cắn qua nhựa. Khi nói đến việc giữ những con chuột thông minh này xa khỏi đàn và thức ăn của bạn, tấn công tốt nhất là phòng thủ tốt nhất.
Chuồng gà của bạn đã sẵn sàng, bạn đã nghiên cứu, bây giờ là lúc chọn gà của bạn! Đây có thể là phần vui nhất và đôi khi làm cho bạn choáng ngợp nhất của quá trình. Giữa kích thước và biến thể màu sắc, có khoảng 450 loại gà để bạn lựa chọn được công nhận bởi Hiệp hội Gia Cầm Mỹ. Cách duy nhất để thu hẹp các lựa chọn là suy nghĩ về mục tiêu của bạn cho việc nuôi gà và nơi bạn sống. Gà có thể chịu được lạnh tốt hơn nóng nhưng vẫn cần được bảo vệ khỏi nhiệt độ dưới điểm đóng băng. Nếu bạn sống ở Arizona, đàn gà của bạn sẽ khác với đàn gà của ai đó sống ở nơi thường xuyên có nhiệt độ âm hai mươi độ. Tìm kiếm “chịu lạnh” hoặc “chịu nóng” giống gà có thể cung cấp cho bạn một số mẹo ở đây. Những người sống ở khí hậu ôn hoà có nhiều lựa chọn hơn. Tôi khuyên người nuôi gà mới bắt đầu nên tìm kiếm những con chim được biết đến là có tính cách thân thiện và có thể đẻ ra một vài màu sắc khác nhau của trứng – bởi vì nó thú vị! Có rất nhiều loại gà để bạn lựa chọn mà nhiều người nuôi gà cuối cùng trở thành những người sưu tầm. Điều này dẫn đến một hiện tượng phổ biến được gọi là “toán học gà” nơi người nuôi gà chỉ có ý định có ba hoặc sáu hoặc mười con chim nhanh chóng kết thúc với các đàn gấp đôi hoặc gấp ba kích thước.
Bạn cũng nên suy nghĩ xem bạn có muốn nuôi các con chim từ trứng hay gà con hay lấy chúng làm chim lớn. Hai cái đầu tiên là một cách tuyệt vời để tìm hiểu về các con chim của bạn và kết nối với chúng nhưng lại yêu cầu rất nhiều công việc và thiết bị. Nếu bạn nuôi gà ở một nơi không cho phép bạn có một con gà trống, ngay cả khi lấy các con gà đã được xác định giới tính (gà đã được xác định giới tính) cũng không phải là một sự bảo đảm 100% rằng bạn sẽ không có một con trai ngẫu nhiên trong hỗn hợp. Điều này dẫn tôi đến điều tiếp theo cần lưu ý.
Trong khi gà sân sau nhà thường được coi là thú cưng, chúng chiếm một vị trí trung gian kỳ lạ trong cuộc sống của chúng ta như những con chim được biết đến với việc là một loài gia cầm. Trong ngành sản xuất trứng, một con gà từ một tuổi rưỡi đến hai tuổi sẽ bị giết khi chúng được coi là “hết giá trị”. Đối với những người nuôi gà ở sân sau nhà, điều này có thể dẫn đến một số câu hỏi khó khăn về việc làm thế nào để xử lý các con gà già hoặc bị ốm. Một số người nuôi gà có thể quyết định giết chúng để ăn hoặc cho phép chúng sống đến khi tự nhiên qua đời. Những người khác có thể tìm kiếm một nơi cho các con gà già của họ để nghỉ hưu hoặc tìm cách điều trị các bệnh tật. Đây là một quyết định cá nhân và không có câu trả lời đúng hoặc sai.
Một khi bạn đã quyết định nuôi gà và đã chuẩn bị cho chúng một nơi ở, bạn sẽ muốn biết cách chăm sóc cho chúng. Gà cần được cung cấp thức ăn, nước, vệ sinh và y tế. Bạn cũng nên quan sát hành vi và sức khỏe của chúng để phòng ngừa và điều trị bệnh tật.
Gà ăn rất nhiều thứ khác nhau và có thể được nuôi bằng cách sử dụng thức ăn viên hoặc hỗn hợp ngũ cốc. Bạn cũng có thể cho chúng ăn rau củ, trái cây và thức ăn bãi rác như vỏ trứng và vỏ chuối. Tuy nhiên, bạn nên tránh cho chúng ăn thực phẩm chứa muối, đường hoặc gia vị.
Nước là rất quan trọng đối với gà và bạn nên cung cấp cho chúng nước sạch mỗi ngày. Bạn có thể sử dụng một cái máng nước hoặc một cái bình tưới để cung cấp nước cho chúng. Bạn cũng nên vệ sinh máng nước hoặc bình tưới thường xuyên để ngăn ngừa vi khuẩn phát triển.
Việc giữ cho chuồng gà sạch sẽ là rất quan trọng để giữ cho gà khỏe mạnh. Bạn nên dọn dẹp phân gà hàng ngày và thay lót chuồng thường xuyên. Bạn cũng có thể sử dụng các sản phẩm tự nhiên như tro hoặc than hoạt tính để giữ cho chuồng gà khô ráo và khử mùi.
Gà có thể mắc các bệnh tật khác nhau và bạn nên biết các triệu chứng cơ bản để phòng ngừa và điều trị kịp thời. Một số bệnh tật phổ biến ở gà bao gồm dịch hạch (cúm gia cầm), hen suyễn và ghẻ lở. Bạn có thể tìm hiểu thêm về các bệnh tật ở gà trong cuốn sách “Sổ Tay Sức Khỏe Gà” của Gail Damerow hoặc trên các trang web uy tín như [The Chicken Vet].
Nuôi gà ở sân sau nhà là một trải nghiệm thú vị và bổ ích. Bạn không chỉ có thể có được những quả trứng tươi ngon mỗi ngày, mà còn có thể nuôi dưỡng những con vật cưng đáng yêu và vui tính. Tuy nhiên, nuôi gà cũng đòi hỏi bạn phải có kiến thức và kỹ năng để chăm sóc cho chúng. Hy vọng rằng với những thông tin trong bài viết này, bạn sẽ có được một khởi đầu tốt đẹp trong hành trình nuôi gà của mình.
Lược dịch & biên soạn lại bởi Phương Quyên.
Nguồn tham khảo
- Tips for Keeping Backyard Hens for Eggs – FoodPrint. https://foodprint.org/blog/backyard-chickens/.
- Backyard Chickens: A Growing Trend https://www.americanpetproducts.org/press_industrytrends.asp
- American Pet Product Association. (2020). Chicken ownership on the rise.
- Damerow, G. (1994). The Chicken Health Handbook. Storey Publishing.
- Willis, K., & Ludlow, R. T. (2009). Raising Chickens for Dummies. Wiley Publishing.
Tìm kiếm:
- Nuôi gà sân sau nhà
- Cách chăm sóc gà
- Chuẩn bị chuồng gà
- Chọn giống gà
- Thức ăn cho gà
- Vệ sinh chuồng gà
- Bệnh tật ở gà
- Trải nghiệm nuôi gà